Skip to main content
University of Groningen Press

Linguïstiek en het brein: theoretische, experimentele en klinische inzichten

Metadata
TitleLinguïstiek en het brein
Subtitletheoretische, experimentele en klinische inzichten
DOIhttps://doi.org/10.21827/64b54a5516ab7
Landing pagehttps://books.ugp.rug.nl/ugp/catalog/book/131
Licensehttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
PublisherUniversity of Groningen Press
Published on2023-10-20
Long abstract<p>Oratie uitgesproken door prof. dr. Roel Jonkers op 20 oktober 2023 bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar&nbsp; Neurolinguïstiek aan de Faculteit Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen.</p> <p>De neurolinguïstiek brengt kennis uit de taalwetenschappen, de psychologie en de neurowetenschappen samen, met als uitgangspunt de taal. Daarbij gaat het om het spreken, begrijpen, lezen en schrijven van taal, op zowel woord- als zinsniveau. De kennis van taal richt zich hierbij op drie&nbsp; aspecten van de taalkunde: we bestuderen de losse klanken van taal via de fonologie, de woorden via de semantiek en de&nbsp; zinsbouw via de syntaxis. Wat we willen weten is hoe deze onderdelen van de taalkunde&nbsp;gerepresenteerd liggen in ons brein en&nbsp; hoe de processen van klank-, woord- en zinsproductie in het brein in hun werk gaan. Om meer over deze processen te weten te&nbsp; komen hebben we twee methodes tot onze beschikking. We kunnen technieken gebruiken, zoals EEG, TMS of EMA, maar een&nbsp; andere belangrijke bron van informatie vormt de taalpathologie. Kinderen en volwassenen met taal- en spraakstoornissen als&nbsp; gevolg van hersenletsel, zoals bij afasie of tumoren of bij volwassenen met ziektes, als de ziekte van Parkinson of dementie,&nbsp; kinderen met taalontwikkelingsstoornissen of dyslexie: hun taal- en spraakgebruik geeft inzicht in de werking van ons brein.&nbsp;</p> <p>Wij doen onderzoek allereerst vanuit een wetenschappelijk oogpunt. Theorievorming over taal- en spraakverwerkingsprocessen&nbsp; kan niet zonder de input van de neurolinguïstiek. Maar natuurlijk is er een tweede belangrijke doel. Op basis van de kennis die we opdoen zijn we in staat om te komen tot een verbetering van de diagnostiek en behandeling van taal- en spraakstoornissen. In&nbsp; zijn oratie zal Roel Jonkers op basis van recent en ongepubliceerd onderzoek naar de fonologische, semantische en syntactische&nbsp; verwerking van taal, maar ook naar de stoornissen die in deze verwerking kunnen optreden, laten zien wat we toegevoegd&nbsp; hebben en hopen toe te voegen aan de kennis over ons brein en over de betreffende stoornissen.&nbsp;</p> <p>Omslagontwerp en opmaak: LINE UP boek en media bv | Riëtte van Zwol<br>Illustratie voorkant: Effy Ntemou<br>Auteursfoto: Ronnie Zeemering – (https://www.zeemeringmedia.nl/)</p> <p>Uitgegeven door University of Groningen Press<br>Broerstraat 4<br>9712 CP Groningen<br>https://ugp.rug.nl/</p>
LanguageEnglish (Original)
Keywords
  • Faculteit der Letteren
  • Faculty of Arts
  • Oratie
  • Inaugurele Rede
  • Inaugural Lecture
  • Rijksuniversiteit Groningen
  • University of Groningen
  • Roel Jonkers
Contributors

Roel Jonkers

(author)

<p>Roel Jonkers (1969) studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Groningen. Daarna deed hij daar ook promotieonderzoek naar het gebruik van werkwoorden door mensen met afasie. In&nbsp; 2021 werd hij hoogleraar Neurolinguïstiek. Het onderzoek van Jonkers richt zich behalve op de&nbsp; verwerking van werkwoorden door personen met afasie en dementie ook op verworven&nbsp; spraakstoornissen, zoals spraakapraxie, hypokinetische dysartrie (ziekte van Parkinson) en het Foreign&nbsp; Accent Syndrome. Ook is Jonkers betrokken (geweest) bij de ontwikkeling van diagnostisch en&nbsp; therapeutisch materiaal voor personen met verworven spraak- of taalstoornissen.<br>Jonkers is directeur van het consortium van de European Master in Clinical Linguistics, een joint master&nbsp; programma met de universiteiten van Gent en Joensuu, dat inmiddels al vier keer Erasmus Mundus&nbsp; subsidie heeft verkregen. Hij is ook voorzitter van de Scientific board van de Europese Science of Aphasia&nbsp; conferenties. Verder was hij van 2018 tot 2022 vice-decaan in bestuur van de faculteit Letteren aan de&nbsp; RUG. Tenslotte is Jonkers sinds 2018 voorzitter van Afasienet.</p>